Za recenzente

Obrazac recenzije

 

UPUTSTVO ZA RECENZENTE

1. IZRADA I ROK ZA SLANjE RECENZIJE

Recenzent izrađuje recenziju u skladu sa uputstvom za recenzente vrednujući kvalitet rada i njegovu usklađenost sa uputstvom za autore. Rok za slanje recenzije je 10 (deset) dana od dana prijema rada, popunjavanjem obrasca koji recenzent preuzima sa internet stranice časopisa i dostavlja uredniku putem elektronske pošte: spmisao@pf.unibl.org. Ako je potrebno da autor izvrši ispravke u radu, dužan je to učiniti u roku od 10 (deset) dana od dana dostavljanja recenzije.

2. ETIČKA PRAVILA

Recenziranje je anoniman proces (recenzentu nije poznat identitet autora, niti je autoru poznat identitet recenzenta). Recenzent treba da obavijesti urednika ukoliko smatra da postoji sukob interesa u vezi sa recenziranjm konkretnog rada. Recenzent ne smije prihvatiti na recenziju radove izvan oblasti za koju se smatra da je mjerodavan.

Recenzenti treba da obavijeste urednika ukoliko u radu uoče bilo kakvo kršenje etičkog i naučnog kodeksa. Recenzenti treba da prepoznaju relevantne izvore koji u radu nisu uzeti u obzir i da upozore urednika na znatne sličnosti između recenziranog rada i bilo kog drugog objavljenog rada ili rukopisa koji je u postupku recenzije u nekom drugom časopisu ili zborniku, ako im je to poznato. Recenzenti takođe treba da upozore urednika da je isti rukopis ponuđen za objavljivanje drugom časopisu ili zborniku, ako im je to poznato. Recenzenti mogu da preporuče citiranje određenih referenci, ali ne i da zahtijevaju citiranje radova, ako za to ne postoji naučno opravdanje.

Svaki rukopis se tretira kao povjerljiv dokument, i o njemu se ne smiju davati informacije. Podaci i ideje iz rukopisa se ne smiju koristiti sve dok se rad ne objavi.

3. VREDNOVANjE RADA

Prilikom vrednovanja rada recenzent ocjenjuje originalnost rada, značaj teme, adekvatnost primijenjenih metoda, naučnu relevantnost podataka iznesenih u radu, stil izlaganja, da li rad tematski i sadržinski odgovara tematici zbornika, da li se temelji na relevantnim naučnim saznanjima iz date oblasti i da li sadrži sve neophodne elemente predviđene Uputstvom za autore. Ocjena recenzenta o kvalitetu rada mora biti jasna, zasnovana na argumentima. Od recenzenata se očekuje da svojim sugestijama unaprijede kvalitet rukopisa. Ako recenzent ocijeni da rad zaslužuje objavljivanje uz izmjene, dužan je da precizira način na koji to može da se ostvari. Recenzent je obavezan da naknadno pregleda rad koji je izmijenjen prema njegovim sugestijama i komentarima, ukoliko je zahtijevano vraćanje rada na ponovnu recenziju.

Recenzent vrednuje rad popunjavajući obrazac recenzije u kome može dati sugestije i komentare autoru u cilju poboljšanja kvaliteta rada. Recenzent takođe može da dâ sugestije autoru u samom tekstu rada koristeći MS Word opciju Track Changes i komentare, uz uslov da ih koristi na način koji će osigurati da njegov identitet ostane skriven za autora/autore. U slučaju da koristi ovu opciju, recenzent nakon pregleda rada, putem elektronske pošte dostavlja uredniku dokument sa komentarima prilikom izrade recenzije.

Recenzent predlaže kategorizaciju rada: 1) originalni naučni rad, 2) pregledni naučni rad; 3) prethodno saopštenje i 4) naučna kritika, odnosno polemika ili osvrt.

Originalni naučni rad treba obavezno da sadrži: naučni kontekst problema, uz osvrt na relevantne rezultate prethodnih istraživanja i odgovarajuću literaturu, korpus, metode i ciljeve istraživanja, te da, nakon analize istraživanog problema, u zaključku jasno izloži rezultate. U recenziji treba navesti ukoliko neki od ovih elemenata u radu nedostaje. Ova vrsta rada treba ponuditi izvorni doprinos, što, između ostalog, uključuje testiranje ili razvijanje nove teorije, testiranje i razvoj hipoteza, razvoj novih pojmova ili kritiku postojećih, nove uvide u postojeću arhivsku građu ili obradu prethodno nepoznate arhivske građe te empirijska istraživanja poput ispitivanja javnog mnijenja, intervjua, fokus-grupa i sl.

Pregledni naučni rad pruža cjelovit i kritički prikaz određenog problema i relevantne literature, novu sintezu naučnih informacija, ukazuje na sličnosti, razlike i nedostatke u postojećoj literaturi i treba da sadrži i teorijski zasnovan stav autora. Ova vrsta rada ima više sintetički, a manje analitički karakter. Ovakav rad može uključivati iscrpan pregled dosadašnje literature, sudske prakse ili propisa, uz vlastite uvide i sugestije za daljnja istraživanja, no takođe može sadržavati okosnicu istraživanja, kritičke prikaze aktuelnih istraživačkih pitanja te detaljan opis istraživačke građe.

Prethodno saopštenje je originalni naučni rad, ali manjeg obima ili preliminarnog karaktera gdje neki elementi originalnog naučnog rada mogu biti ispušteni, a radi se o sažetom iznošenju rezultata završenog izvornog istraživačkog djela ili djela koje je još u izradi.

Naučna kritika, odnosno polemika ili osvrt je rasprava na određenu naučnu temu, zasnovana isključivo na naučnoj argumentaciji, u kojoj autor dokazuje ispravnost određenog kriterijuma svog mišljenja, odnosno potvrđuje ili pobija nalaze drugih autora.

Recenzent predlaže Uredništvu:

1) da se rad prihvati bez izmjena – ako je rukopis prikladan za objavljivanje u datom obliku,

2) da se rad prihvati za objavljivanje uz uslov da se dijelovi rada skrate, prerade ili izostave – bez slanja na ponovnu recenziju,

3) da se rad prihvati za objavljivanje uz uslov da se dijelovi rada skrate, prerade ili izostave – uz vraćanje na ponovnu recenziju,

4) da se rad ne prihvati za objavljivanje.

U slučaju da se preporučuje prerada rada, recenzent navodi: a) izmjene koje je neophodno izvršiti da bi rad bio objavljen, b) izmjene koje se preporučuju ali nisu neophodne. U slučaju da se predlaže da se rad ne prihvati za objavljivanje potrebno je dati obrazloženje.

Od recenzenata se ne očekuje da rade lekturu i korekturu rada, ali je preporučljivo da navedu ako smatraju da je potrebno da se rad lektoriše.