BOSNA I HERCEGOVINA I EVROPSKA UNIJA INTEGRACIONI PROCES

Apstrakt

Razvijenoj privredi u svijetu karakteriše vrlo dinamična struktura promjene, kako u proizvodnji tako i u tržišnoj poziciji pojedinih zemalja. Privredna kretanja u svijetu bila su praćena bržim rastom svijetske trgovine nego rastom proizvodnje. Stoga, svaka država nastoji da nađe svoje mjesto u međunarodnoj podijeli rada i zadovopljavajuću tržišnu poziciju, mada se dominacija industrijski razvijenih zemalja ne dovodi u pitanje. U uslovima savremenih tržišnih i tehnoloških promijena, teško je zamisliti integracioni proces u smislu globalizacije bez aktivnije uloge razvijenih zemalja. Na integraciju privrednih teritorija pojedinih država značajnu ulogu ima diplomatija. Njen značaj je od posebne važnosti na ekonomske, sada već i političke integracije u Evropi, odnosno Evropsku uniju. Bosna i Hercegovina ima politički i ekonomski interes za ulazak u članstvo Evropske unije, pa je već počela da koristi sredstva Evropske unije prema programima, na temelju Okvirnog sporazuma između Evropske unije i Bosne i Hercegovine. Sredstva prema programima mogu da koriste institucije, građani i privrednici. Pisanje dobrog projekta za ekonomski razvoj svodi se na zanat. Metodologija koja je usvojena u EU 90-ih godina prošlog stoljeća zasniva se na Metodologiji koju su koristili Amerikanci 60-ih godina prošlog stoljeća, čija je baza bila analiza logičkog okvira ili logička matrica. Ulaganje sredstava iz fondova Evropske unije ima namjeru da stvori konkurentnu privredu BiH za Jedinstveno (unutrašnje) tržište Evropske unije. Međutim, ekonomiska saradnja je samo jedan i to „prvi stub“ evropskog integracionog procesa. Značajan korak u razvoju spoljnopolitičke saradnje i bezbijednosti ostvaren je u Mastrihtskom ugovoru uvođenjem „drugog stuba“ u okviru Evropske unije. Dakle, Mastrihtski ugovor spoljnoj politici je priključio segment bezbijednosti, što su države članice dužne da aktivno i bezrezervno podržavaju. Spoljna politika i bezbjednost država članica EU ne može biti na odgovarajućem nivou ukoliko se ne uspostavi unutrašnja bezbijednost u svakoj državi. Zato je bitno uspostavljanje odgovarajuće pravosudne saradnje i saradnje između policije, odnosno stvaranje Evropskog pravosudnog prostora. Na taj način stvoren je „treći stub“ saradnje u oblasti prava i unutrašnjih poslova.